Сливни подрачја

                                                         

                                     Сливни подрачја

 

 

Реките припаѓаат на три сливни подрачја: Егејски, Јадрански и Црноморски слив. Егејскиот речен слив е најголем и зафаќа 87% од вкупната територија на РМ и позначајни реки од овој слив се реките: Вардар и Струмица. Јадранскиот слив опфаќа околу 13% од територијата на Македонија и најзначајна река е Црн Дрим. Црноморското сливно подрачје е доста мало и река во овој слив е Биначка Морава.
Тие се доста нерамномерно распространети така што западниот дел има поголеми количини на вода. Просечно вкупната количина на вода во Македонија се 6.63 милијарди м3 вода, која се влива во сливовите на следните реки: Вардар (4.77 милијарди м3), Струмица (0.18 милијарди м3) и Црн Дрим (1.68 милијарди м3). Реките имат висок водостој во пролетните и есенските месеци, а низок летно време. Во овие сливови има повеќе од 30 извори со проток поголем од 100 л/сек кои претставуваат главен извор на вода за пиење. Распоредот на искористувањето на водените ресурси е следно: за наводнување се користат 34%, за индустријата 11% и на населението 10%, а останатиот дел е за биолошки минимум. Но, планот за искористување на водите е стар и неефикасен. Tака, како проблеми може да се спомнат: лошо определен биолошки минимум кој не обезбедува услови за да преживеат рибите во нив и расправии околу некои корисници во источниот дел на Македонија околу користењето на водите. Хидрометеоролошкиот завод е задолжен за следење на водените ресурси во РМ кое го прави преку повеќе мониторинг станици, чии согледувања од добиените податоци е дека во последните години има намалување на врнежите. Поради тоа се јавува недостаток на вода во одредени делови и низок водостој на реките. Овој низок водостој доведува до сушни периоди и до зголемена загаденост на реките.

                                                         Реките во Р.Македонија

                                                  Универзитет Гоце Делчев-Штип

Езера во Република Македонија

                       Езера во Република Македонија


 Во Македонија има над 160 езера. Од нив по природен пат се настанати повеќе од 50, а другите претставуваат вештачки акумулации. Според начинот на настанокот на езерските базени, тие се делат на: тектонски, урниски, крајбрежноизворски, постглацијални, карстни, органогени и вештачки акумулации. По своето значење се истакнуваат тектонските езера, како што се: Охридското, Преспанското и Дојранското Езеро. Природните постглацијални езера се делат на ерозивни, акумулативни и комбинирани. Од нив позначајни се: Боговинското Езеро,. Големото и Малото Пелистерско Езеро, Црното Езеро, Караниколичкото Езеро, Подгоричкото Езеро и др. Најниското планинско езеро се наоѓа на височина од 1.565 m (езерото Локув на планината Дешат), а највисокото на 2.470 m (езерото Голем Кораб на планината Кораб). Засега единствен пример на урниски тип езера во Македонија е Моклишкото Езеро, кое е настанато во долината на Ваташка Река, со урнување на една од долинските страни и со преградување на речната долина. Единствен пример на крајбрежно-изворски тип езера во Македонија е езерото Острово кај манастирот „Свети Наум“. Органогените езера се зачувани на мали и ограничени површини во мочуришните терени. Тие се настанати со седиментација на органска материја при уништување на некогашните езера. Нив во минатото ги имало повеќе, а денес позначајни се: Сини Вирој, Новоселски Вир 1, Новоселски Вир 2 (во сливот на р. Сатеска), во Дебарца и на други места. Вештачките езера претставуваат посебен тип езера кои ги гради човекот и нивната вода се користи за повеќе намени.

                                       Охридското езеро се смета за Македонски бисер

                           
                                  Езерото Козјак, најголемото вештачко езеро во Македонија


                                                 Универзитет Гоце Делчев-Штип

Хидрографија на Република Македонија

            Хидрографија на Македонија

Околу 2% од територијата на Македонија се под водена површина. Има околу 35 реки и 53 природни и вештачки езера. Според количините на водени ресурси Македонија спаѓа во подрачје со задоволителни водни ресурси, но со доста голема нивна нерамномерна распределба. Реките припаѓаат на 6 сливни подрачја: на реката Вардар 20.535 км², на реката Црн Дрим 3.350 км², на реката Струмица 1.535 км², на Дојранското Езеро 120 км², на реката Лебничка 129 км² и на реката Биначка Морава 44 км².
За екологијата доста значајно е префрлањето на води од еден во друг слив. Досега вакво префрлање има од сливот на река Радика во сливот на река Вардар (преку Мавровските ХЕЦ) и од сливот на река Брегалница во сливот на река Струмица (од акумулацијата Мантово). За иднина се планираат и други префрлања како на пример: од сливот на река Вардар во сливот на река Треска, од сливот на река Пчиња во Овче Поле и други).

                                           Хидрографска карта на Република Македонија

             

 

               Категоризација на водите во Македонија

 

Водите во нашата земја се поделени во следните категории:

• Подземни води од сите нивоа

• Речни текови

• Природни и вештачки езера

 

                                    Сливни подрачја

 

Реките припаѓаат на три сливни подрачја: Егејски, Јадрански и Црноморски слив. Егејскиот речен слив е најголем и зафаќа 87% од вкупната територија на РМ и позначајни реки од овој слив се реките: Вардар и Струмица. Јадранскиот слив опфаќа околу 13% од територијата на Македонија и најзначајна река е Црн Дрим. Црноморското сливно подрачје е доста мало и река во овој слив е Биначка Морава.
Тие се доста нерамномерно распространети така што западниот дел има поголеми количини на вода. Просечно вкупната количина на вода во Македонија се 6.63 милијарди м3 вода, која се влива во сливовите на следните реки: Вардар (4.77 милијарди м3), Струмица (0.18 милијарди м3) и Црн Дрим (1.68 милијарди м3). Реките имат висок водостој во пролетните и есенските месеци, а низок летно време. Во овие сливови има повеќе од 30 извори со проток поголем од 100 л/сек кои претставуваат главен извор на вода за пиење. Распоредот на искористувањето на водените ресурси е следно: за наводнување се користат 34%, за индустријата 11% и на населението 10%, а останатиот дел е за биолошки минимум. Но, планот за искористување на водите е стар и неефикасен. Tака, како проблеми може да се спомнат: лошо определен биолошки минимум кој не обезбедува услови за да преживеат рибите во нив и расправии околу некои корисници во источниот дел на Македонија околу користењето на водите. Хидрометеоролошкиот завод е задолжен за следење на водените ресурси во РМ кое го прави преку повеќе мониторинг станици, чии согледувања од добиените податоци е дека во последните години има намалување на врнежите. Поради тоа се јавува недостаток на вода во одредени делови и низок водостој на реките. Овој низок водостој доведува до сушни периоди и до зголемена загаденост на реките.

                                      Реката Вардар-најголемата река во Македонија


                                           Универзитет Гоце Делчев-Штип